Türkiye İhracatçılar Meclisi, firmaların 2004 yılı performanslarına göre oluşturulan "Türkiye’nin 2004 Yılı İlk ve İkinci 500 İhracatçı Firma"sını dün açıkladı.

Türkiye İhracatçılar Meclisi’nin(TİM) araştırma sonuçlarına göre; 2004 yılında ilk 500 firma Türkiye toplam ihracatının yüzde 68,5’ini, ikinci 500 firma ise yüzde 8,1’ini gerçekleştirdi. İlk on firmanın Türkiye’nin toplam ihracatı içerisindeki payı 2003 yılında yüzde 18 iken bu; 2004 yılında yüzde 21,4’e yükseldi.
Sonuçlar, özellikle otomotiv ve kimya sektörlerinin ihracattaki ağırlığının arttığını gösteriyor. Dünya otomotiv devlerinin Türkiye’yi üretim üssü olarak seçmeleri ve Türkiye’deki yatırımlarını arttırmalarının sonuçları, TİM’in araştırmasına da yansımış durumda.

Sıralamadaki ilk 10 firma içerisinde, ihracatındaki artışa paralel olarak 4 adet otomotiv firması yer alıyor. İlk 10’da; elektrik-elektronik sektörüne mensup üç firma, tekstil ve konfeksiyon sektöründe faaliyet gösteren iki sektörel dış ticaret firması, bir de kimya firması bulunuyor. Türkiye ihracatında ilk on sırayı alanlar; Toyota Otomotiv, Vestel Dış Ticaret, Ford Otomotiv, GİSAD Dış Ticaret, Oyak Renault, TÜPRAŞ, Beko Elektronik, Tofaş Türk, GSD Dış Ticaret ve isminin açıklanmasını istemeyen bir kuruluş oldu.

KAHRAMANMARAŞ’TAN DA BU LİSTEYE 6 FİRMAMIZ GİRMİŞTİR.
BU FİRMALARIMIZ;
271. sırayla Bozkurt Konfeksiyon San. A.Ş.; 30.503.247 $
297. sırayla Kipaş K.Maraş İplik Pamuk Tic.ve San. A.Ş.; 27.850.041 $
452. sırayla Arsan Tekstil Tic. ve San.A.Ş.; 18.238.111 $
717. sırayla İnfateks Danışmanlık, Turizm, Tekstil ve Mak. San;10.608.000 $
858. sırayla Safteks İplik Dokuma San. ve Tic. A.Ş.; 8.275.262 $
967. sırayla İskur Tekstil Ticaret ve San. A.Ş.; 6.639.060 $

BERMUDA’DAN, CİBUTİ’YE, BURKİNA FASO’DAN, SİERRA LEONE’YE
2001’de 30 milyar dolar seviyesinde olan Türkiye ihracatının 2004 yılında 64 milyar dolara yükseldiğinin ifade edildiği araştırmada, ihracat gerçekleştirilen ülkelerde Top 10; Almanya, İngiltere, ABD, İtalya, Fransa, İspanya, Hollanda, Irak, Rusya ve Belçika olarak sıralanıyor. Türk firmalarının, aralarında Bermuda, Cibuti, Burkina Faso, Sierra Leone’nin de yer aldığı yaklaşık 236 ülkeye ihracat gerçekleştirdikleri görülüyor.

1000 İHRACATÇIDAN SADECE 5’İ KAMUDAN
Türkiye’nin büyümesi yolunda önemi gittikçe artan ihracat sektörünün dinamiklerinin daha iyi anlaşılmasına ışık tutmak amacıyla Türkiye İhracatçılar Meclisi’nin 2002 yılından bu yana gerçekleştirdiği "Türkiye’nin İlk ve İkinci 500 İhracatçı Firma Araştırması"nda, ilk on ihracatçı firma içerisinde kamu sektöründen sadece Tüpraş yer alıyor. Tüpraş’ın yanı sıra; ilk 1000’de yer alan diğer dört kamu kuruluşu olan; Erdemir, Eti Maden İşletmeleri, Petkim ve Tekel’in de özelleştirilmesi halinde önümüzdeki yıllarda en büyük 1000 ihracatçı firmanın tamamının özel sektör firmalarından oluşacağı görülüyor. 1000 ihracatçı kuruluş içinde sayıları toplam 5 adet olan kamu firmalarının ihracatlarının toplamı olan 2.082 milyar dolarlık ihracat, ilk 1000 firma ihracat toplamının yüzde 4,3’ünü oluşturuyor. Kamu firma sayısının bu kadar az olmasına karşın yüzde 4,3’lük ihracat tutarının gerçekleştirilmesi kamu işletmelerinin halen oldukça büyük ölçekte olduğunu gösteriyor.

KAPASİTE KULLANIM ORANLARI İLE BİRLİKTE VERİMLİLİK DE ARTIYOR
İlk 500 firma içerisinde son üç yılın verilerine bakıldığında kapasite kullanım oranlarının tüm sektörlerde az da olsa artış kaydettiği ve 2002 yılında yüzde 77 olan ortalama kapasite kullanım oranının 2004 yılında yüzde 81’e yükseldiği görülüyor. Kapasite kullanım oranlarındaki artış, firma başına düşen ortalama personel sayısındaki düşüş ve ihracat rakamlarındaki yükseliş göz önüne alınarak ihracatta verimliliğin artmış olduğu tesbiti, raporun değerlendirmelerinden birini oluşturuyor.

İHRACATTAKİ VERİMLİLİĞE RAĞMEN ÜRETİM HALA İTHALATA DAYALI
Raporda, ihracattaki verimliliğin 2002 yılından beri arttığı gözlense de sektörlerin halen ithalata dayalı üretim gerçekleştirdiği tesbiti yer alıyor. 2004 yılında ilk 500 ihracatçı firmanın 43.842 milyar dolarlık ihracatına karşılık, ithalatlarının 59.123 milyar dolar olduğu ve bu veriler ışığında ilk 500 ihracatçı firmanın dış ticaret açığının yaklaşık 16 milyar dolar olduğu görülüyor.

TEKNOLOJİYE YATIRIM, İSTİHDAMI OLUMSUZ ETKİLEDİ
Araştırmada ihracatçı firmaların çalıştırdıkları beyaz ve mavi yakalı personel ortalamasının; 2002 yılında 711, 2003 yılında 660 ve 2004 yılında ise 647 olduğu görülüyor. Makine ve teçhizat yatırımlarının artması ile de açıklanabilecek bu gelişme, büyümeye rağmen artmayan istihdam oranlarının ihracatçı firmalarımız için de geçerli olduğunun bir göstergesi olarak değerlendiriliyor.